Ukrainanyň prezidenti Wolodymyr Zelenski korrupsiýa garşy göreşýän iki guramanyň garaşsyzlygyny gaýtadan dikeldýän täze kanun taslamasyny ýurduň parlamentine hödürledi. Mundan öň bu guramalaryň işini çäklendirýän dawaly kanunyň kabul edilmegi ýurt boýunça uly protestlere sebäp bolupdy.
22-nji iýulda Zelenski tarapyndan gol çekilen öňki kanun, Korrupsiýa garşy göreş boýunça milli býuronyň (NABU) we Korrupsiýa garşy ýöriteleşdirilen prokuraturanyň (SAP) ýokary derejeli parahorlyk işlerine garşy göreşmäge mümkinçilik berýän hukuk kepilliklerini düýpli çäklendiripdi.
Kiýewde we beýleki iri şäherlerde geçirilen iki günlük köpçülikleýin protest aksiýalaryndan soňra, şeýle-de Ýewropaly hyzmatdaşlaryň tankytlaryna jogap hökmünde, Zelenski 24-nji iýulda täze kanun taslamasyny Rada hödürledi. Täze taslama korrupsiýa garşy edaralaryň ähli hukuk ygtyýarlyklaryny we garaşsyzlyk kepilliklerini doly dikeltmegi göz öňünde tutýar diýip, NABU-nyň resmi beýanatynda bellenýär.
“NABU we SAP kanun taslamasynyň tekstiniň taýýarlanylmagyna gatnaşdylar. Ukrainanyň Ýokary Radasyny prezidentiň bu başlangyjyny mümkin boldugyça tiz wagtda kabul etmäge çagyrýarys” diýip, edaranyň Telegramda ýaýradan beýanynda aýdylýar.
Zelenski Telegramda eden çykyşynda taslamanyň “deňagramly tekstiniň” indi iki edaranyň hem garaşsyzlygyny kepillendirýändigini, şeýle-de olaryň işine “rus täsiriniň gatyşmajakdygyna” güwä geçýändigini aýtdy. Ol mundan öň bu agentlikleriň Baş prokuratura tabyn edilmeginiň esasy sebäbini hem hut rus täsirini aradan aýyrmak bilen düşündiripdi.
“Biz ähli ukrainalylaryň pozisiýasyna hormat goýýarys” diýip, Zelenski ýazdy.
24-nji iýul agşamy Zelenski Germaniýanyň kansleri Fridrih Merze täze kanun taslamasynyň taýýarlanýandygy barada habar berendigini hem-de Germaniýanyň bu taslamanyň ekspert seljerilmesine gatnaşmagyny teklip edendigini aýtdy.
Mundan bir gün öň, Ýewropa Bileleşigi öňki kanunyň kabul edilmegini “yza tarap çynlakaý ädim” diýip häsiýetlendiripdi. Şeýle-de, bu kanunyň tankytçylary munuň Ukrainanyň soňky onýyllykda gazanan demokratik özgertmeleriniň , Ýewropa tarapdar we korrupsiýa garşy Maýdan protestlerinden soň edinen üstünlikleriň yza gaýdyşyny alamatlandyrýandygyny nygtapdylar.
Germaniýa kanundaky üýtgeşmeleriň “Ukrainanyň ÝB-ä tarap ýoluna päsgelçilik döredendigini” aýtdy. Ýewropa Komissiýasynyň prezidenti Ursula fon der Leýen hem Ukrainanyň korrupsiýa garşy gurluşlaryna girizilen bu üýtgetmeleriň bolup biljek zyýanly netijelerine uly alada bildirdi.
Soňky günlerde Russiýanyň Kiýewe garşy amala aşyrýan giň gerimli howa hüjümlerine garamazdan, ýüzlerçe ukrainaly paýtagtyň merkezinde ýygnanyp, kanuna weto goýulmagyny talap etdiler. Protestçiler kanunyň howlukmaç kabul edilendigini we hökümete ýokary derejeli korrupsiýa derňewlerine gatyşmaga ýol açjakdygyny aýtdylar.
NABU döwlet edaralaryndaky korrupsiýa bilen baglanyşykly derňewleri alyp barýar, SAP bolsa korrupsiýa bilen bagly jenaýat işleriniň prokuratura gözegçiligini üpjün edýär.
Forum